Przedstawiciele
Kongresu Świeckości oraz kilkunastu partii politycznych i innych organizacji
społecznych przygotowali projekt ustawy o
jawności przychodów kościołów i związków wyznaniowych oraz o likwidacji ich
przywilejów finansowych[1]. Na konferencji prasowej
w dniu 31 stycznia 2019 r. przedstawiono główne założenia projektu oraz ustne
motywy uzasadniające propozycje zmian legislacyjnych. Uczestniczy konferencji
poinformowali także o powołaniu komitetu obywatelskiej inicjatywy ustawodawczej
pn. Świeckie Państwo i rozpoczęciu zbierania podpisów w tej sprawie.
Reasumując przeprowadzoną analizę projektu ustawy o jawności przychodów kościołów i związków wyznaniowych oraz o likwidacji ich przywilejów fiskalnych przedstawionego przez Kongres Świeckości Stowarzyszenie SOISH stwierdza:
że „świeckość państwa” może być realizowana tylko w obrębie konstytucyjnej zasady bezstronności władz publicznych w sprawach przekonań religijnych, światopoglądowych i filozoficznych, a próba zmiany tej zasady aktem prawnym rangi ustawowej jest w naszej ocenie sprzeczna z Konstytucją, podkreślić należy że to jest jedynie z prawnego punktu widzenia wyrażenie retoryczne,
- na gruncie art. 25 ust. 3 Konstytucji propozycje jawności przychodów i obowiązków informacyjnych podmiotów wskazane art. 4 i kolejnych projektu ustawy są zgodnie z Konstytucją i z Konkordatem, bowiem kwestia regulowania przez państwo konieczności informowania przez kościoły i inne związki wyznaniowe organów skarbowych o przychodach i ewentualne publikowanie tych informacji nie leży w ocenie Stowarzyszenia SOISH w obszarze tzw. spraw własnych – stąd pozostają w wyłącznej kompetencji państwa,
- nowelizacja przepisów ustawy z 20 marca 1950 roku o przejęciu przez państwo dóbr martwej ręki, poręczeniu proboszczom posiadania gospodarstw rolnych i utworzeniu Funduszu Kościelnego (Dz. U. Dz.U. 1950 Nr 9, poz. 87) – czyli likwidacja Funduszu Kościelnego nie jest sprzeczna z postanowieniami Konstytucji i Konkordatu,
- nowelizacja szeregu artykułów ustawy z dnia 17 maja 1989 r. o stosunku Państwa do Kościoła Katolickiego w Rzeczypospolitej Polskiej zupełnie ignoruje przez projektodawców art. 25 ust. 4 i ust. 5 Konstytucji, nowelizacja indywidualnej ustawy wyznaniowej jest bowiem możliwa tylko przy uprzednim zawarciu umowy z właściwym kościołem lub innym związkiem wyznaniowym,
- likwidacja ulgi od darowizn na cele kultu religijnego nie jest sprzeczna z Konstytucją, ale może nieść za sobą szkodliwe skutki społeczne, w tym nie gwarantuje równości podmiotów. W tym kontekście Stowarzyszenie SOISH postuluje doprecyzowanie terminu „cele kultu religijnego” i stworzenie podobnego katalogu jak w przypadku działalności pożytku publicznego,
- Stowarzyszenie SOISH nie widzi wystarczającego uzasadnienia prawnego i faktycznego dla uprzywilejowania kościołów i innych związków wyznaniowych w obrocie ziemią rolną, zmiany w tym zakresie nie mają charakteru niekonstytucyjnego.
Autor: Tomasz Resler, Agnieszka Filak.
[1]http://kongresswieckosci.pl/wp-content/uploads/2019/01/Ustawa-%C5%9Awieckie-Pa%C5%84stwo-o-jawnosci-przychod%C3%B3w-ko%C5%9Bcio%C5%82%C3%B3w-i-zwi%C4%85zk%C3%B3w-wyznaniowych-oraz-o-likwidacji-ich-przywilej%C3%B3w-finansowych.pdf